Sardinië is voor velen een geliefde vakantiebestemming: kristalhelder water aan de kust, een ongerept binnenland, prachtige natuur, eeuwenoude bouwwerken, heerlijk weer. Hoe fijn is het, om daar een tweede huis te hebben?! Als we de Nederlands-Italiaanse eigenaar Sam Pitzalis van het te koop staande ‘The House of the Rising Sun’ spreken over zijn geliefde Sardinië, weet hij van geen ophouden… Zijn huis bevindt zich aan de westzijde van het eiland, in het binnenland.
“Als ik Sarden vertel waar ik woon, zeggen ze: ‘Wat?! Heb je een huis in Santu Lussurgiu!?’ Duimen omhoog. Waarom? Het is er sfeervol! Santu Lussurgiu is een dorp waar mensen uit de grote stad een huis kopen om in de zomer te kunnen ontsnappen aan de hitte.
Het dorp ligt in een oude krater. Het maakt deel uit van de Montiferru-heuvels, die zijn rijk aan mineralen en water. Ook zijn er diverse watervallen waar je heen kunt, vooral ook in de zomer een weldaad.
De ambachtelijke producten gaan de hele wereld over: paardenzadelmakers exporteren naar Saoedi-Arabië, de messenmakers naar Japan. En dan heb je in Santu Lussurgiu water uit de kraan afkomstig van de heilzame bronnen in San Leonardo di Siete Fuentes, een eeuwige voorraad in eigen beheer van het dorp. De waterkosten zijn daardoor extreem laag. Het water wordt geroemd als acqua a luce chiara, water van helder licht, denk aan Lourdes.”
“De paddenstoelen, kastanjes en wilde asperges hier geraapt of geplukt, zijn voor toch best verwende Sarden een omweg waard. Veel dorpelingen hebben een stukje grond. Ze ruilen of verhandelen de producten ervan: van olijven, wijn, kaas tot meer.
De restaurants zijn van hoog niveau, ze experimenteren niet internationaal, maar verwerken juist lokale producten op een verfijnde manier. Daar zijn ze trots op.”
Het hele jaar door zijn er culturele events, zelfs in de winter: Artes e Sabores, ‘nijverheid en smaak’. Maar ook Cantigos in Carrela, ‘koren in de stegen’. In de zomer is er een beroemd Masterclass-evenement waarbij vooraanstaande musici masterclasses klassieke muziek geven. Er is straattheater maar ook religieuze festiviteiten, met processies. En dan heb je nog de religieuze koren: Santu Lussurgiu is een van de Sardijnse dorpen verbonden aan Hymnos, met meerstemmige mannenkoren van hoog niveau.
Er is geen gebied in de Middellandse Zee met zo’n dichtheid aan dorpsfeesten, ook in de winter. Zoek maar op sagra en je vindt het gekoppeld aan producten, ambachten, heiligen. De hart en ziel van Sardinië vind je op de dorpsfeesten, bijvoorbeeld in de nog pure Barbagia-streek, op en uur rijden van Santu Lussurgiu. Die streek is internationaal erkend als Blue Zone. De inwoners zijn dankzij hun levensstijl uitermate gezond en bereiken een zeer hoge leeftijd.
In de zomer zijn er aan de kust meerdere festivals, van internationale jazz tot in Italië wereldberoemde zangers.
Sardinië is voor toch best verwende Italianen het Isola Mito, het Mytheneiland, zelfs al komen de meeste Italianen niet echt verder dan de kusten. Sommige stranden krijgen van hen het predikaat ‘Malediven van de Middellandse Zee’.”
“Sardinië is zo groot als Nederland, maar dan met een tiende van de inwoners. Ze wonen vrijwel allemaal in de steden. Het platteland is werkelijk 'het rustige land', zeg maar gerust ook het oeroude land: de gedoofde vulkanen op Sardinië zijn namelijk 250 miljoen jaar oud. De Etna en Vesuvius ‘op het vasteland’ zijn ‘slechts’ 6 miljoen jaar oud.”
“Op een kwartier rijden van Santu Lussurgiu vind je dorpen met iets meer voorzieningen, dus met bijvoorbeeld een grotere supermarkt. Daar bevindt zich ook een intercitystation. In provinciale hoofdsteden als Sassari, Oristano en Nuoro kun je uitgebreid winkelen en grotere festiviteiten meemaken.
De grote snelweg door heel Sardinië, de 131, ligt vlakbij. Die brengt je zowel naar het vliegveld van Olbia in het noordwesten, als naar het vliegveld van de hoofdstad Cagliari in het zuiden. Cagliari is 1 ½ uur rijden, Olbia 1 uur en 40 minuten.
Die vliegvelden geven je ook de mogelijkheid om de wereld buiten Sardinië te ontdekken. ‘Maar waarom zouden we?’, zeggen Sarden dan veelal.
De oostkust ligt op een uur rijden. Je rijdt door zeer mooi landschap en onderweg kun je stoppen bij weer een andere verrassende prehistorische plek of verscholen dorpje.
De niet toeristische westkust ligt op een half uur rijden. Je rijdt door prachtig landschap, echt iets heel anders dan Zoetermeer-Scheveningen kan ik je uit ervaring vertellen. Je treft er kliffenkusten, rotsbaaitjes tot lange zandstranden. Het is echt een brede verscheidenheid.
Het hart van Sardinië is de ziel: het bevat een ongekend mekka aan prehistorische bezienswaardigheden. Sommige staan aangegeven, maar er zijn er nog heel wat te ontdekken.
In een straal van slechts 15 km rijden rondom Santu Lussurgiu ligt een keur aan wat men in spirituele kringen ook wel krachtplaatsen noemt. Je woont dus ook in een rijke, krachtige, bijzondere en bijzonder gezonde omgeving.
“Sarden zijn bijzonder trots op hun cultuur en eigen talen, naast hun perfecte Italiaans. Ze hebben een rustige, bescheiden volksaard, heel aards. Een rijke eenvoud, puurheid.Op Sardinië voel je de oude roots. Er is een verbijsterende dichtheid aan prehistorische torens, van een in wezen nog onbekende beschaving. Het zou eigenlijk wereldberoemd moeten zijn. De theorieën over ‘mogelijke locatie’ van het oude Atlantis, ‘waar de goden van boven zijn geland en waar de gelukzalige mensen wonen’ zijn best sterk.”
Ik denk dat je net als ik zult genieten van het kleine menselijke aandacht en van de hartelijke vriendelijkheid van de Sarden. In Italië hebben ze een vergelijkbare reputatie als die van de Friezen in Nederland en van de Basken in Spanje. Respect!
Een huis hebben op Sardinië en in mijn geval in Santu Lussurgiu betekent niet alleen veel vierkante meters met uitzicht, maar ook levenskwaliteit en gezondheid. Mijn ‘House of the risiging sun’ staat te koop. Neem gerust een kijkje!
© Foto's: Sam Pitzalis. Massimo Virgilio en Gianluca Pilia op Unsplash